Kada se pomene ime Miloš Jović, malo ko će znati da je riječ zapravo o Leu Martinu, jednom od najpopularnijih šansonijera Jugoslavije. Za njega je interesantno da je slavu i popularnost najprije stekao na zapadu, pa tek onda u Jugoslaviji, što je i danas rijetkost. Na taj način je na domaću estradu donio snažan uticaj zapada, pa se s pravom može reći da je bio ispred svog vremena.
Današnji estradnjaci se bave čim stignu, a Martin je 60-ih i 70-ih prvo bio maneken, tek onda pjevač (iako je muzički obrazovan), zbog čega je sasvim sigurno preteča današnjeg estradnjaka. Objavio je 4 albuma, na kojima su se izdvojile pjesme “Ja te volim”, “Zbogom Kristina”, “Plava obala”, “Jednom kad se zaljubiš”, ali pjesma koja je definitivno obilježila njegov život, ne samo karijeru, je “Odiseja”, koja je objavljena na istoimenom albumu 1974 godine.
Ovom pjesmom Martin je trebao da nastupi na “Opatijskom festivalu” na kojem se birao predstavnik Jugoslavije na Euroviziji. Predviđana mu je pobjeda, ali nije nastupio, zbog čega se digla velika prašina. Njegova želja je bila da nastupi pod umjetničkim imenom Leo Martin, što je smetalo organizatorima, koji su smatrali da mjesta ima samo za Mišu Jovića. Osim toga želio je da na Euroviziji pjeva na engleskom jeziku, što posebno nije dolazilo u obzir. Na kraju je, pod izgovorom da je bolestan, odbio nastupiti. Umjesto njega pjesmu je otpjevao Dalibor Brun, otišao na Euroviziju i tamo neslavno prošao, dok je pjesma u Martinovom izvođenju postala vanvremenski hit. Možda i najinteresantniji podatak vezan za ovu pjesmu je onaj da su uvodni tatovi pjesme, oni udari timpana, posveta kompoziciji “Tako je govorio Zaratustra” Riharda Štrausa, koja je proslavljena u filmu “2001: Odiseja u svemiru” Stenlija Kjubrika.
Sama pjesma je metafora života. Kao što antički heroj Odisej prolazi višedecenijsku golgotu u pokušaju da se vrati kući, tako i svi mi imamo životne uspone i padove, pobjede i poraze, naizgled nepremostive Scile i Haribde.
Poslovica kaže da je život nekome majka, nekome maćeha – staza trnja ili staza orhideja. To je poruka i ove pjesme. Stihovi kažu “niko ne zna šta ga čeka, dan šta nosi”, kojima se ukazuje na sudbinu na koju se ne može uticati. Međutim, ono na šta se može uticati su postupci koje činimo nakon što se sudbina “poigra” s nama, a to “ostavlja trag u kosi”.
Razlika između vrha i dna, pobjede i poraza, sree i nesreće, odnosno puta do slave i bogatstva ili pakla i ponora je izuzetno mala, skoro nevidljiva. Na to saznanje nas podsjeća Leo Martin…
